محمد جیحون یزدی

از دانشنامه‌ی اسلامی


محمد جیحون یزدی

قرن:13

(1250- ح 1318 /1302 ق)

شاعر، متخلص به جیحون. ملقب به تاج ‌الشعرا و نواب. در یزد متولد شد و در آن شهر نشو و نما یافت. وى تحصیلات متداول زمان را در زادگاهش فراگرفت و به ستایش و مدح حكام و خوانین شهر خود پرداخت.

او پس از مدتى زادگاه خود را ترك كرد و سفرهایى به شهرهاى آذربایجان، تهران، قم، اصفهان و شهرهاى جنوبى ایران انجام داد. جیحون در زمان حكومت فرهاد میرزا با وى به شیراز رفت و از آن پس در سیر و حركت بود و چندى در هندوستان و پس از آن به بنادر عمان و خلیج ‌فارس و از آنجا به بصره و عراق عرب رهسپار شد.

در اصفهان مدح ظل‌ السلطان گفت و بعد از مرگ تاج‌ الشعراء شهاب اصفهانى، لقب تاج‌ الشعرایى یافت. وى سالهاى آخر عمر خود را در مصاحبت ناصرالدوله فرمانفرما، والى كرمان گذرانید و در شهر كرمان درگذشت و در جوار خواجه ‌خضر دفن شد.

هنر جیحون در قصیده‌ سرایى بوده، بخصوص در ساختن مسمط مهارت داشت و بیشتر قصایدش مدح و مرثیه پیشوایان دین است.

آثار وى: دیوان (شعر)؛ «نمكدان» به نثر؛ «جیحون نامه»، اشعارى در مراثى.

منبع

شعر فارسی
شعرشناسی * شعر * علم عروض * قافیه * تخلص * دیوان * مصراع * بیت * مقفا * قالب * مطلع * تغزل * بحور شعری
قالب‌های شعر *مثنوی * قصیده * غزل * مسمط * مستزاد * ترجیع‌بند * ترکیب‌بند * قطعه * رباعی
سبک‌های شعر فارسی * سبک خراسانی * سبک عراقی * سبک هندی * سبک بازگشت ادبی * شعر نو
شاعران پارسی گو: همه*قرن 4 * قرن 5 * قرن 6 * قرن 7 * قرن 8 * قرن 9 * قرن 10 * قرن 11 * قرن 12 * قرن 13 * قرن 14